• İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Tarih Öncesi Arkeolojisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Eylem Özdoğan'ın başkanlığında 2021'de başlayan kazılarda, Göbeklitepe kültürünü yansıtan yerleşimi gün yüzüne çıkarmaya yönelik çalışmalar sürüyor. 
    1
    1 Eylül
    Bugüne kadar 50'nin üzerinde yapı tespit edilirken, bunların büyük kısmının konut niteliğinde olduğu, az sayıda özel kamu yapısı bulunduğu kaydedildi. 
    2
    1 Eylül
    Sayburç Kazı Başkanı Doç. Dr. Eylem Özdoğan, AA muhabirine, çalışmaların güney kazı alanında yoğunlaştığını söyledi. 
    3
    1 Eylül
    Konutlarda gündelik yaşamın izleri, beslenmeye dair işlerin evlerde sürdürüldüğünü gösteriyor. 
    4
    1 Eylül

    Diğer konular

    İçerik konuları

  • Yanıt bulun

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Göbeklitepe kazılarında ortaya çıkarılan bazı arkeolojik buluntular:
    • Steller: Ortalama 4-6 metre yüksekliğinde ve 10-14 ton ağırlığında, T formu verilen yekpare dikilitaşlar 12. Bazılarında yılan, tilki, yaban domuzu ve kuş gibi hayvan figürü kabartmaları, kol ve el gibi insan uzvu kabartmaları bulunur 12.
    • Kabartmalar: Çöl varanı, sürüngen, kurt kafaları, yaban domuzu, ceylan, eşek, turna, leylek gibi çeşitli kuş, yılan, akrep gibi figürler 34.
    • İnsan figürleri: Kafası olmayan insan figürleri ve erkeklik organı abartılı şekilde tasvir edilmiş erkek heykelleri 34.
    • Buğday ve mercimek: Buğdayın ve mercimeğin atası olarak kabul edilen bitkiler 5.
    Bu buluntular, Şanlıurfa Arkeoloji ve Haleplibahçe Mozaik Müzesi'nde sergilenmektedir 1.
    5 kaynak
    Göbeklitepe kültürü hakkında bilinenler şunlardır:
    • Tarih: Göbeklitepe, Neolitik Çağ'a ait bir tapınak olup, yaklaşık 12.000 yıl öncesine aittir 234.
    • İnşa Edenler: Alanı inşa edenlerin, taş baltalı avcı ve toplayıcılar olduğu düşünülmektedir 5.
    • Mimari Özellikler: Tapınakların ortasında iki büyük "T" şeklinde dikilitaş bulunur ve küçük "T" şeklindeki dikilitaşlar daire oluşturacak şekilde dizilir 34.
    • Semboller: Sütunların üzerinde yaban domuzu, boğa, yılan gibi bölgede yaşayan hayvanların kabartmaları bulunur 23.
    • İnanç ve Ritüeller: Göbeklitepe'nin, inanç sistemleri doğrultusunda oluşturulan bir buluşma noktası, avlanma ve takas için inşa edilmiş bir yer olduğu düşünülmektedir 23.
    • Tarım ve Bira Üretimi: Buğdayın ana yurdu olarak kabul edilir ve bira üretimi için tarım yapıldığı düşünülmektedir 2.
    Kazı çalışmaları hala devam etmektedir ve yeni bulgular ortaya çıkabilir.
    5 kaynak
    Sayburç Kazı Başkanı Doç. Dr. Eylem Özdoğan'ın çalışmaları şunlardır:
    • Kazıların Yönetimi: 2021 yılında başlayan kazıları yönetmektedir 12.
    • Neolitik Çağ Araştırmaları: Özellikle Neolitik Çağ'a ait keşiflerin gün yüzüne çıkarılarak Göbeklitepe ve Karahantepe gibi alanlarla ilişkilendirilmesini amaçlamaktadır 35.
    • Bulguların Değerlendirilmesi: Kazılarda ortaya çıkan kabartmalar ve diğer arkeolojik eserlerin üçüncü boyutlarını inceleyerek, bu bulguların görsel ve bütüncül bir şekilde değerlendirilmesini sağlamaktadır 2.
    • Bilimsel Katkılar: Çalışmaların Urfa bölgesinin uygarlık tarihine yaptığı katkıların önemini vurgulamakta ve bölgenin neolitik merkezi olduğunu belirtmektedir 35.
    • Uluslararası İşbirlikleri: Yabancı arkeologların da katıldığı projede, bölgenin tarihine dair yeni bilgilerin elde edilmesini hedeflemektedir 35.
    5 kaynak
    Göbeklitepe'nin mimari özellikleri şunlardır:
    • Yapı Tipi: Göbeklitepe, T biçimindeki dikilitaşların yuvarlak planda dizildiği ve aralarının taş duvarlarla örüldüğü büyük dairesel yapılardan oluşur 12.
    • Dikilitaşlar: Bu dikilitaşlar, 40-60 ton arasında ağırlığa sahiptir ve üzerinde hayvan, insan ve soyut semboller kabartma veya oyma tekniğiyle işlenmiştir 12.
    • Merkezdeki Dikilitaşlar: Dört yapının merkezinde, yükseklikleri 4-5 metre olan kabartma bezemeli dikilitaşlar bulunur 1.
    • Korunmuşluk: Yapılar, üzerlerinin kapatılması sayesinde fazla tahrip olmamıştır 3.
    • İnşaat Tekniği: Taş blokların derin çukurlar içerisine yerleştirilmesiyle oluşturulan megalitik yapılar, Neolitik dönem inşaat tekniklerinin ileri düzeyde olduğunu gösterir 4.
    Göbeklitepe'de 20 tapınak olduğu düşünülmekte, ancak bunlardan sadece 4'ü ortaya çıkarılmıştır 3.
    5 kaynak
    Göbeklitepe kazılarının tarihçesi şu şekildedir:
    • 1963 13. İstanbul ve Chicago Üniversitelerinin işbirliği ile gerçekleştirilen yüzey araştırmalarında ilk kez keşfedilmiştir 13.
    • 1994 15. Klaus Schmidt'in bölgeye gelmesiyle kazılar ciddi bir şekilde başlamıştır 15.
    • 1995-2006 13. Şanlıurfa Müze Müdürlüğü başkanlığında ve Klaus Schmidt'in danışmanlığında kazılar sürdürülmüştür 13.
    • 2007'den günümüze 13. Bakanlar Kurulu kararı ile Alman Arkeoloji Enstitüsü'nden Arkeolog Klaus Schmidt başkanlığında yürütülmektedir 13.
    2018 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahil edilen Göbeklitepe, günümüzde hem korunmakta hem de tanıtılmaktadır 45.
    5 kaynak