• Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi, ABD'nin saldırılarının ardından İran'daki durumun "daha ciddi" bir hal aldığını belirterek, "nükleer silahların yayılmasının önlenmesi rejiminin" çökebileceği uyarısında bulundu.yeniasya.com.tr’te aç

    İçerik konuları

  • Yanıt bulun

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Rafael Mariano Grossi'nin açıklamaları, nükleer silahların yayılmasının önlenmesi rejiminin çökme riski taşıdığını ve bu durumun ciddi sonuçlar doğurabileceğini ifade ediyor 1.
    Grossi'nin açıklamalarının bazı anlamları:
    • İran ile UAEA arasındaki gerilimin artması 14. İran, Grossi'nin ülkeye girişini yasaklamış ve nükleer tesislere gözetim kameraları yerleştirilmesine izin vermeyeceğini duyurmuştur 14.
    • Askeri gerilimlerin radyasyon sızıntısı riskini artırması 2. Grossi, İsrail ile İran arasındaki askeri gerilimlerin tırmanmasının, radyasyon sızıntısı riskini artırdığını ve nükleer silah edinmeyi önleyecek diplomatik çalışmaları geciktirdiğini belirtmiştir 2.
    • Nükleer tesislerin güvenliğinin önemi 3. Grossi, nükleer bir santralin yakınında gerçekleşen her türlü askeri hareketin ciddi tehlikeler içerdiğini ve önlenmesi gerektiğini vurgulamıştır 3.
    5 kaynak
    Nükleer silahların yayılmasının önlenmesi için alınan bazı önlemler şunlardır:
    • Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması (NPT) 124. 1968 yılında imzaya açılan ve 1970 yılında yürürlüğe giren bu antlaşma, nükleer silahların yayılmasını önlemek, nükleer enerjinin barışçıl kullanımını teşvik etmek ve nükleer silahsızlanmayı sağlamak amacıyla imzalanmıştır 124.
    • Gözden Geçirme Konferansları (GGK) 4. Antlaşmanın uygulanmasını denetlemek üzere her beş yılda bir düzenlenir 4. 2020 yılında yapılması planlanan GGK, COVID-19 salgını nedeniyle 2022 yılına ertelenmiştir 4.
    • Diğer antlaşmalar ve sözleşmeler 4. Türkiye'nin taraf olduğu Nükleer Denemelerin Kapsamlı Yasaklanması Antlaşması (CTBT), Kimyasal Silahlar Sözleşmesi (KSS) ve Biyolojik Silahlar Sözleşmesi (BSS) gibi düzenlemeler de nükleer silahların yayılmasını önlemeye yönelik mekanizmalardır 4.
    5 kaynak
    Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA), nükleer teknolojinin barışçıl amaçlarla güvenli ve emniyetli bir şekilde kullanılmasını teşvik etmek ve nükleer teknolojinin silahlanma ve askeri amaçlarla kullanılmasını önlemek için faaliyet göstermektedir 15.
    UAEA'nın bazı rolleri:
    • Nükleer güvenlik standartlarını hazırlamak ve üye ülkelerin taahhütlerini yerine getirmesini kontrol etmek 12.
    • Nükleer güvence denetimi yaparak, üye ülkelerdeki nükleer malzeme ve tesislerin yalnızca barışçıl amaçlara yönelik olup olmadığını tespit etmek 24.
    • Teknik destek sağlamak: Nükleer enerji, radyasyon güvenliği, nükleer güvenlik ve nükleer yakıt çevrimi konularında üye ülkelere teknik destek sunmak 25.
    • Uluslararası işbirliği sağlamak: Nükleer reaktörlerin işletim güvenliği, insan ve çevre sağlığının korunması gibi alanlarda uluslararası işbirliği yapmak 25.
    UAEA, 29 Temmuz 1957 tarihinde Birleşmiş Milletler bünyesinde özerk bir kuruluş olarak kurulmuştur 14.
    5 kaynak
    Nükleer silahların yayılmasının tehlikeli olmasının bazı nedenleri:
    • Güvenlik ikilemi: Bir ülkenin nükleer silah sahibi olması, diğer ülkeleri de nükleer silah geliştirmeye teşvik eder 1.
    • Yüksek tahrip gücü: Nükleer silahların caydırıcı etkisi olsa da, olası bir nükleer savaş ve bu silahların devlet dışı aktörlerin veya teröristlerin eline geçmesi, güvenlik sorunlarına yol açabilir 25.
    • Kalıcı zararlı etkiler: Nükleer patlamaların etkileri, on yıllar veya yüzyıllar boyunca devam edebilir 35.
    • Çevre kirliliği: Nükleer silahların üretilmesi ve denenmesi, çevre kirliliğine neden olur 3.
    Bu tehlikeleri önlemek amacıyla, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması (NPT) gibi uluslararası anlaşmalar yapılmıştır 24.
    5 kaynak