• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, reel kesimin döviz yükümlülükleri 351,5 milyar dolarla rekor seviyeye çıktı.bloomberght.com’te aç

    İçerik konuları

  • Yanıt bulun

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Döviz açığının önemi ve yönetimi şu şekilde açıklanabilir:
    • Önemi:
      • Ekonomik istikrar: Döviz açığı, kur şokları, yüksek enflasyon ve istikrarsız büyümeye yol açabilir 2.
      • Dış kaynak bağımlılığı: Dış kaynak girişi olmadan büyümenin sürdürülemeyeceği varsayımı üzerine kurulan ekonomi politikaları, ülkeleri sürekli dış kaynak arayışına iter 2.
      • İhracat ve rekabet gücü: Döviz açığını kapatmak için TL'nin değersizleştirilmesi veya ücretlerin baskılanması, ihracatın artmasına rağmen geniş kesimlerin yaşam koşullarının kötüleşmesine neden olabilir 2.
    • Yönetimi:
      • İhracat teşviki: İhracatın artırılması, ticaret açığının azaltılmasına yardımcı olabilir 3.
      • İthalatın azaltılması: Yerli üretimin desteklenmesi ve ithal girdi kullanımının azaltılması, döviz çıkışını kontrol altına alabilir 3.
      • Sermaye girişinin artırılması: Doğrudan yabancı yatırımların çekilmesi, sermaye girişini artırabilir 3.
      • Rezerv yönetimi: Döviz rezervlerinin dikkatli yönetimi, ödemeler dengesi açığını kapatmada önemli bir rol oynar 3.
      • Ekonomik dönüşüm: Üretim yapısında dönüşümü merkeze alan bütüncül ve kararlı bir program, orta ve uzun vadede döviz açığını yönetmeye yardımcı olabilir 2.
    5 kaynak
    Finansal kesim dışındaki firmaların döviz pozisyonu, firmaların toplam döviz varlıkları ile toplam döviz yükümlülükleri arasındaki fark ile hesaplanır 34.
    • Döviz varlıkları arasında mevduat, menkul kıymetler, ihracat alacakları ve yurtdışına doğrudan sermaye yatırımları bulunur 2.
    • Döviz yükümlülükleri ise nakdi krediler, dövize endeksli krediler ve ithalat borçlarını içerir 2.
    Bir yıldan kısa süreli toplam döviz varlık ve yükümlülük farkı, kısa vadeli net döviz pozisyonu olarak adlandırılır 3.
    Döviz pozisyonunun hesaplanması ve yorumlanması uzmanlık gerektirdiğinden, bir finansal danışmana başvurulması önerilir.
    5 kaynak
    Finansal kesim dışı firmaların döviz yükümlülüklerini azaltmak için bazı yöntemler:
    • İhracat alacaklarının artırılması 5. İhracat alacaklarındaki artış, gelecekteki döviz girişlerini artırarak net döviz açığını azaltabilir 5.
    • Döviz risklerinin uygun finansal araçlarla yönetilmesi 5. Firmalar, döviz hedge işlemleri gibi finansal enstrümanlardan yararlanarak döviz işletme risklerini minimize edebilir 5.
    • Kısa vadeli kredilerin çeşitlendirilmesi 5. Kısa vadeli yükümlülüklerin toplam yükümlülükler içindeki payının azaltılması, firmalar için risk faktörünü düşürebilir 5.
    • Yabancı yatırımların çekilmesi 5. Yabancı yatırımlar, hem döviz gelirlerini artırarak hem de istihdam sağlayarak net döviz pozisyonunu olumlu etkileyebilir 5.
    Ayrıca, 15.3.2025 tarih ve 9595 sayılı Karar ile 32 sayılı Karar’ın "dövize ilişkin işlemler" başlıklı 6’ncı maddesinin 8 ve 9 no’lu fıkralarında yapılan değişiklik, Türkiye’deki işletmelerin yurt dışında yerleşik finansal kuruluşlar ile yaptıkları türev işlemleri bankalar ve aracı kurumlar aracılığı ile yapma zorunluluğunu kaldırmıştır 1. Bu, firmaların döviz yükümlülüklerini azaltma konusunda onlara esneklik sağlayabilir.
    5 kaynak
    Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) döviz verilerini aşağıdaki yöntemlerle toplar:
    • Bankalararası döviz piyasası kotasyonları: 10.00-15.00 saatleri arasında her saat başı, bankalararası döviz piyasasında 1 ABD doları karşılığında Türk lirasına kotasyon veren bankaların alım ve satım fiyat ortalamaları alınır 14.
    • Çapraz kur ortalamaları: Uluslararası piyasalardaki çapraz kurların 10.00-15.00 arasında alınan 6 değerinin aritmetik ortalaması, ABD doları orta değerine uygulanarak diğer döviz kurları için de orta değerler hesaplanır 14.
    TCMB, döviz verilerini her iş günü saat 15.30'da belirler ve ertesi gün Resmi Gazete'de yayımlar 14. Ayrıca, TCMB'nin döviz verilerine tcmbveri.gov.tr adresinden de ulaşılabilir 35.
    5 kaynak
    Kısa vadeli döviz pozisyonu fazlası, kısa vadeli varlıklar ile kısa vadeli yükümlülükler arasındaki farkı ifade eder 13.
    Kısa vadeli döviz pozisyonu fazlasının artması, firmaların kısa vadeli finansal yönetiminde ve döviz pozisyon dengesinde iyileşme olduğunu gösterebilir 1.
    Temmuz 2025'te Türkiye'de finansal kesim dışındaki firmaların kısa vadeli net döviz pozisyonu fazlası 6,65 milyar dolar olarak gerçekleşmiş ve Haziran 2025'e göre 2,24 milyar dolar artış göstermiştir 135.
    5 kaynak