• Buradasın

    AYM'den emsal karar: Enflasyon karşısında değer kaybının tazmin edilmemesi hak ihlali

    ekonomim.com29 Eylül
  • poster
    poster
    poster
    poster
    poster
    poster
    poster
    poster
    poster
    poster
    Anayasa Mahkemesi, alacakların enflasyon karşısında uğradığı değer kaybının tazmin edilmemesi nedeniyle mülkiyet hakkı ve etkili başvuru hakkının ihlal edildiğine hükmetti. 
    1
    29 Eylül
    AYM, munzam zarar davalarının da yeterli koruma sağlamadığına dikkat çekerek Meclis'e yasal düzenleme önerisinde bulundu. 
    2
    Dün
    Kararda, 3095 sayılı Kanun uyarınca belirlenen yasal faiz oranlarının enflasyon oranlarının altında kaldığı ve bu nedenle alacaklıların gerçek değerle alacaklarına ulaşamadığı vurgulandı. 
    3
    Dün
    AYM, alacakların enflasyon karşısında değer kaybına uğramasının telafisi için mevcut hukuk yolunun kanuni faiz olduğunu, ancak kanuni faiz oranının yüzde 24'ü aşamayacağına dair yasal düzenleme bulunduğunu vurguladı. 
    4
    Dün
    Anayasa Mahkemesi, bu kararında “pilot karar” usulüne başvurdu. 
    5
    29 Eylül
      ekonomim.com1
      egedesonsoz.com2
      dunya.com3
      timeturk.com4
      karar.com5

    Diğer konular

    Anayasa Mahkemesi'nden çağrı: Gecikme faizini artırın! - Sözcü Gazetesi
    sozcu.com.tr29 Eylül
    AYM'den emsal karar: Enflasyon karşısında değer kaybının tazmin edilmemesi hak ihlali
    karar.com29 Eylül

    İçerik konuları

    TBMM
    Anayasa Mahkemesi

  • Yanıt bulun

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Pilot karar yöntemi, Anayasa Mahkemesi'nin belirli bir davada anayasal bir hakkın ihlalinin, başka başvurulara yol açan ve gelecekte daha fazla başvuruya neden olabilecek yapısal bir sorundan kaynaklandığını tespit etmesi durumunda uygulanır 15.
    Pilot karar yönteminin işleyişi:
    • Başvuru seçimi 3. Mahkeme, pilot karar usulünü resen ya da taraflardan birinin talebi üzerine başlatabilir 3.
    • Yapısal sorunun tespiti 3. Mahkeme, tarafların görüşünü alarak ihlalin gerçekten bir yapısal sorundan kaynaklanıp kaynaklanmadığını tespit eder 3.
    • Kararın verilmesi 3. Bölüm, pilot kararında yapısal sorunu ve çözümü için alınması gereken tedbirleri belirtir 3.
    • Davaların ertelenmesi 13. Mahkeme, pilot kararla birlikte benzer başvuruların incelenmesini erteleyebilir 13.
    • Yasama organına bildirim 15. Mahkeme, kararın bir örneğini yasama organına bildirir 15.
    • Çözüm 24. İlgili merciler, pilot kararda belirlenen ilkelere uygun olarak başvuruları çözmekle yükümlüdür 24.
    • Toplu karar 4. Eğer ilgili organlar yapısal sorunu çözmezse, Mahkeme başvuruları toplu olarak karara bağlayabilir 4.
    5 kaynak
    Mülkiyet hakkı ihlallerini önlemek için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir:
    • El atmanın önlenmesi davası: Mülk sahibi, mülküne yapılan haksız müdahalelerin durdurulması için bu davayı açabilir 135.
    • Ecrimisil davası: Mülk sahibi, uğradığı zararları ve kayıpları tazmin etmek amacıyla bu davayı açabilir 15.
    • Tahliye davası: Eğer mülkiyet hakkı ihlali, bir taşınmazın izinsiz kullanımı şeklinde gerçekleşmişse, mülk sahibi tahliye davası açarak mülkün boşaltılmasını talep edebilir 1.
    • Tapu iptali ve tescil davası: Hatalı veya haksız tapu kayıtlarının düzeltilmesi için açılabilir 5.
    • Hukuki danışmanlık: Mülk sahipleri, mülkiyet hakları konusunda hukuki danışmanlık alarak olası tehditlere karşı bilinçli olabilir 1.
    • Güvenlik önlemleri: Fiziksel güvenlik önlemleri, mülklerin izinsiz kullanımını ve müdahaleleri önleyebilir 1.
    • Komşularla iyi ilişkiler: Komşularla iyi ilişkiler kurmak, mülk sahiplerine yönelik olası haksız müdahaleleri erken fark etmeyi sağlayabilir 1.
    5 kaynak
    Enflasyon karşısında değer kaybının telafisi için Anayasa Mahkemesi (AYM) tarafından önerilen bazı yollar:
    • Kanuni faizin artırılması 14. AYM, kanuni faiz oranının yüzde 24'ü aşamayacağı yönündeki yasal düzenlemenin, enflasyon karşısında alacakların değer kaybını önleme kapasitesinin bulunmadığını belirtti 1.
    • Munzam zarar davası 234. Alacaklı, tahsil ettiği tutarın değer kaybettiğini ispat ederek munzam zarar davası açabilir 23. Bu davada, paranın dava tarihinden tahsil tarihine kadar kaybettiği alım gücü tespit edilir ve bu fark kadar ek tazminat talep edilir 2.
    • Bireysel başvuru 14. AYM'ye yapılan bireysel başvuru yoluyla da değer kaybının telafisi talep edilebilir 14.
    Bu yolların etkili olabilmesi için yasal düzenlemeler yapılması gerektiği de AYM'nin kararları arasında yer almaktadır 14.
    5 kaynak
    Anayasa Mahkemesi'nin diğer önemli kararlarından bazıları şunlardır:
    • İstinaf mahkemelerinin "kesin karar" yetkisinin iptali 2. Anayasa Mahkemesi, 26 Haziran 2025 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan kararıyla, İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun istinaf mahkemelerinin bazı davalarda verdiği kararların temyize kapalı olmasını öngören düzenlemesini Anayasa'ya aykırı bularak iptal etti 2.
    • Zamanaşımı kararı 5. 2019/430 numaralı bireysel başvuruya ilişkin kararda, iş kazasından kaynaklanan tazminat davasında talebin daha sonra artırılan kısmının zamanaşımı gerekçesiyle reddedilmesi nedeniyle mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiği sonucuna varıldı 5.
    Anayasa Mahkemesi'nin tüm kararlarına ulaşmak için anayasa.gov.tr adresi ziyaret edilebilir 1.
    5 kaynak
    Etkili başvuru hakkı, bireylerin temel haklarının ihlal edilmesi durumunda, bu ihlalleri giderecek ve haklarını koruyacak ulusal mercilere başvurabilmelerini sağlar 12. Bu hak, özellikle şu nedenlerle önemlidir:
    • Hakların Etkin Korunması: Etkili başvuru, hakların teorik değil, pratik ve etkili bir şekilde korunmasını garanti eder 15.
    • Hukuk Devletinin Gereği: Başvuru hakkının etkili olması, hukuk devletinin bir gereğidir 1.
    • Adil Yargılama: Bireylerin, kendilerine yöneltilen suçlamalar karşısında adil bir yargılama hakkına sahip olmalarını sağlar 1.
    • Uluslararası Denetim: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 13. maddesi kapsamında, etkili başvuru hakkı, devletlerin uluslararası düzeyde sorumlu tutulmasına olanak tanır 14.
    Etkili başvuru hakkının ihlali, bireylerin hak arama özgürlüklerini kısıtlar ve temel hak ve özgürlüklerin kullanılmasını engeller 3.
    5 kaynak