ABD Ticaret Bakanlığı Sanayi ve Güvenlik Bürosundan (BIS) yapılan açıklamada, 2023 yılında eski ABD Başkanı Joe Biden döneminde bir grup yabancı çip üreticisinin Çin de yarı iletken üretimi için çoğu ABD menşeli mal, yazılım ve teknolojiyi lisanssız olarak ihraç etmesine izin verildiği anımsatıldı.
Açıklamada, ABD'ye ait hiçbir fabrikanın bu ayrıcalığa sahip olmadığı ve bugünkü kararın, söz konusu şirketleri rakipleriyle eşit konuma getireceği vurgulandı.
Bu şirketlerin yarı iletken üretim ekipmanı ve teknolojisini lisanssız olarak Çin'e ihraç etmesine izin veren açığın giderildiği bildirilen açıklamada, böylelikle Samsung ve SK Hynix'in teknolojilerini ihraç etmek için lisans almak zorunda kalacağı ifade edildi.
BIS, şirketlerin Çin'deki mevcut fabrikalarını işletmeye devam etmeleri amacıyla başvuruları kabul etmeyi planlıyor; ancak fabrikaların kapasitesini artırmak veya teknolojisini yükseltmek için lisans verilmeyeceği açıklandı.
Açıklamada, şirketlerin muafiyet süresinin sona ermesine kadar 120 gün süreleri bulunduğu, bu süre içinde ihracat lisansı için başvuru yapılması gerektiği kaydedildi.
Yarı iletken üretimi için lisans süreci nasıl işler?
Yarı iletken üretimi için lisans süreci hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, yarı iletken üretiminde verimliliği artırmak için bazı yöntemler şunlardır:
Süreç optimizasyonu4. Üretim sürecindeki dalgalanmalardan kaçınarak verimliliği artırmak mümkündür 4.
Veri analizi ve yapay zeka4. Veri analizi ve yapay zeka kullanarak kalıplar ve eğilimler belirlenebilir, verimsiz süreçler veya kalite sorunları ortadan kaldırılabilir 4.
Önleyici bakım ve makine kalibrasyonu4. Üretim sistemlerinin zamanında bakımı, servis ve kalibrasyonu, arızaları önleyerek verimliliği artırır 4.
Çalışanların eğitimi4. Düzenli eğitim ve ileri eğitim, süreçlerin daha iyi anlaşılmasını ve optimizasyon potansiyelinin belirlenmesini sağlar 4.
Hammadde kalitesi4. Kullanılan malzemelerin kalitesi, üretimde verimliliği doğrudan etkiler 4.
5 kaynak
Samsung ve SK Hynix in Çin deki faaliyetleri nasıl?
Samsung ve SK Hynix'in Çin'deki faaliyetleri, 2025 yılı itibarıyla bazı kısıtlamalarla karşı karşıya. ABD hükümeti, bu şirketlerin Çin'deki mevcut fabrikalarını işletmelerine izin verirken, bu fabrikaların kapasitesini artırmak veya yeni teknolojiler uygulamak için lisans vermiyor 12.
ABD Ticaret Bakanlığı, 2023 yılında bu şirketlere tanınan muafiyeti kapatarak, bu tür ihracatlar için lisans zorunluluğu getirdi 14. Bu durum, şirketlerin Çin'deki faaliyetlerini zorlaştırıyor ve KLA Corp, Lam Research ve Applied Materials gibi ABD'li çip ekipmanı üreticilerini de etkiliyor 2.
Öte yandan, Çin merkezli CXMT gibi şirketler, yapay zeka ürünleri geliştirerek Samsung ve SK Hynix'in pazar payını eritiyor 3.
5 kaynak
ABD nin çip ihracat politikaları nelerdir?
ABD'nin çip ihracat politikaları, ulusal güvenlik ve ekonomik üstünlük gibi gerekçelerle şekillenmektedir 2.
Mevcut politikalar arasında şunlar yer almaktadır:
İhracat kısıtlamaları: ABD yönetimi, yapay zeka için kullanılan gelişmiş çiplerin ihracatını sıkılaştırmaya yönelik düzenlemeler duyurmuştur 25. Bu düzenlemeler, ülkeleri yapay zeka çip erişimi açısından üç ana kademeye ayırmaktadır 25.
Lisans istisnaları: Biden döneminde getirilen kısıtlamaların yerine, Trump yönetimi daha esnek bir lisanslama sistemine geçmeyi planlamaktadır 34.
Gelecek düzenlemeler: Trump yönetiminin, mevcut kademeli sistemi kaldırarak, hükümetler arası anlaşmalarla desteklenen küresel bir lisanslama sistemi üzerinde çalıştığı belirtilmektedir 4.
Bu politikalar, küresel çip savaşlarının yoğunlaşmasına ve uluslararası teknoloji transferi rejimlerinde değişikliklere neden olmuştur 2.
5 kaynak
Çin in yarı iletken üretimindeki rolü nedir?
Çin, yarı iletken üretiminde önemli bir rol oynamaktadır.
Üretim Kapasitesi: Çin, dökümhane üretim kapasitesinde dünya liderliğine doğru ilerlemektedir 4. 2024 yılında aylık 8,85 milyon plaka üretim seviyesine ulaşmış ve bu kapasitenin 2025’te 10,1 milyon plakaya yükselmesi beklenmektedir 4.
Yatırımlar: Çin, litografi makineleri ve elektronik tasarım otomasyonu gibi kritik alanlara milyarlarca dolarlık yatırım yapmaktadır 4.
Kendine Yeterlilik Hedefi: Çin, yarı iletken endüstrisinde kendine yeterlilik hedefine yaklaşmaktadır, ancak kalite ve güvenilirlik açısından henüz tam anlamıyla bağımsız değildir 2.
Ancak, ABD'nin uyguladığı ihracat kısıtlamaları nedeniyle Çinli firmalar en gelişmiş üretim ekipmanlarına erişimde güçlük yaşamaktadır 4.
5 kaynak
ABD nin teknoloji ihracatındaki kısıtlamaları nelerdir?
ABD'nin teknoloji ihracatındaki bazı kısıtlamalar şunlardır:
Kuantum bilgisayarlar ve gelişmiş çipler: ABD, ulusal güvenliği korumak amacıyla bu teknolojilerin ihracatına kontrol uyguladı 1.
Yapay zeka çipleri: ABD, yapay zeka için kullanılan ileri düzey çiplerin ihracatını, Türkiye'nin de dahil olduğu bazı ülkeler için kısıtladı 34.
Dijital vergiler ve düzenlemeler: ABD Başkanı Donald Trump, dijital vergiler ve düzenlemeler uygulayan ülkelere ek gümrük vergileri ve ihracat kısıtlamaları getirileceğini belirtti 25.
ABD, bazı ülkeleri güvenilir müttefikler olarak belirleyerek bu kısıtlamalardan muaf tuttu; ancak Türkiye bu ülkeler arasında yer almadı 34.
{"lo840":{"state":{"logoProps":{"url":"https://yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://yandex.com.tr/gundem/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"agenda","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/travel","title":"Seyahat","id":"travel"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"dialogProps":{"host":"yandex.com.tr","lang":"tr","project":"news","queryParams":{"exp_flags":"skin","preset":"oceania","utm_source":"portal-news"},"retpath":"https%3A%2F%2Fyandex.com.tr%2Fgundem%2Fbusiness%2Fabd-samsung-ve-sk-hynix-in-cin-e-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi-3550460%3Flr%3D213%26ncrnd%3D53068","tld":"com.tr","platform":"desktop"},"className":"PortalHeader-User"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Gündem içinde","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"news_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://yandex.com.tr/gundem/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"5198415491756760429","lr":213,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1756760450566566-3655172328069080481-balancer-l7leveler-kubr-yp-sas-158-BAL","lr":"213","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"lo84w01-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"portal","subtype":"header"}}}}},"type":"portal","subtype":"header"},"lo841":{"state":{"links":[{"id":"gundem","title":"Ana Sayfa","url":"https://yandex.com.tr/gundem","target":"_self"},{"id":"sports","title":"Spor","url":"https://yandex.com.tr/gundem/sports","target":"_self"},{"id":"turkey","title":"Türkiye","url":"https://yandex.com.tr/gundem/turkey","target":"_self"},{"id":"world","title":"Dünya","url":"https://yandex.com.tr/gundem/world","target":"_self"},{"id":"politics","title":"Siyaset","url":"https://yandex.com.tr/gundem/politics","target":"_self"},{"id":"incidents","title":"Günün içinden","url":"https://yandex.com.tr/gundem/incidents","target":"_self"},{"id":"business","title":"İş","url":"https://yandex.com.tr/gundem/business","target":"_self"},{"id":"science","title":"Bilim","url":"https://yandex.com.tr/gundem/science","target":"_self"},{"id":"entertainment","title":"Eğlenceler","url":"https://yandex.com.tr/gundem/entertainment","target":"_self"}],"activeLinkId":"business","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"lo84w02-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"newstr","subtype":"header-categories"},"lo842":{"state":{"title":"ABD, Samsung ve SK Hynix'in Çin'e çip ekipmanı ihracatında lisans zorunluluğu getirdi","titleUrl":"https://www.bloomberght.com/abd-den-samsung-ve-sk-hynix-e-ihracat-kontrolu-3756016","titleSize":"l","breadcrumbs":[{"text":"gundem","url":"/gundem"},{"text":"business","url":"/gundem/business"}],"isLoggedIn":false,"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"Gundem вертикаль: Сюжеты","title":"Sonuçlarda yanlış olan nedir?","checkBoxLabels":[{"value":"Faydasız, kalitesiz içerik"},{"value":"Medya içeriği hikaye ile uyuşmuyor"},{"value":"Faydasız medya içeriği"},{"value":"Kalitesiz, bilgilendirici özelliği eksik hikaye başlığı"},{"value":"Şok edici, rahatsız edici içerik"},{"value":"Hikayede birden fazla olay konu ediliyor"},{"value":"Siteye erişilemiyor"},{"value":"Hikayede 18+ içerik konu ediliyor"},{"value":"Diğer"}]}}],"useNativeShare":false,"hasShareButton":true,"badge":{"url":"https://www.bloomberght.com/abd-den-samsung-ve-sk-hynix-e-ihracat-kontrolu-3756016","faviconSources":["https://www.bloomberght.com"],"textParts":[{"text":"bloomberght.com","bold":true},{"text":"29 Ağustos"}],"divider":false},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"lo84w03-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"page_header"}}}}},"type":"newstr","subtype":"page_header"},"lo843":{"state":{"storyId":"355046_0","isLoggedIn":false,"mainStory":{"id":"355046_0","otherSources":0,"totalSources":5,"header":{"url":"https://www.aksiyon.com.tr/abd-samsung-ve-sk-hynix-in-cin-e-cip-ekipmani-ihracatinda-lisans-zorunlulugu-getirdi-185384","text":"ABD, Samsung ve SK Hynix'in Çin'e çip ekipmanı ihracatında lisans zorunluluğu getirdi","badge":{"url":"https://www.aksiyon.com.tr/abd-samsung-ve-sk-hynix-in-cin-e-cip-ekipmani-ihracatinda-lisans-zorunlulugu-getirdi-185384","faviconSources":["https://www.aksiyon.com.tr"],"textParts":[{"text":"aksiyon.com.tr","bold":true},{"text":"29 Ağustos"}],"divider":false}},"logAttrs":{"id":"355046_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.aksiyon.com.tr/abd-samsung-ve-sk-hynix-in-cin-e-cip-ekipmani-ihracatinda-lisans-zorunlulugu-getirdi-185384","https://www.bloomberght.com/abd-den-samsung-ve-sk-hynix-e-ihracat-kontrolu-3756016","https://www.dunya.com/sektorler/teknoloji/abd-samsung-ve-sk-hynixin-cine-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi-haberi-791851","https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/abd-samsung-ve-sk-hynixin-cine-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi/3673117","https://www.aksiyon.com.tr/abd-samsung-ve-sk-hynix-in-cin-e-cip-ekipmani-ihracatinda-lisans-zorunlulugu-getirdi-185384","https://www.haberport.com/ekonomi/abd-samsung-ve-sk-hynix-in-cin-e-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi-258343h"],"summarizationTexts":["ABD, Samsung ve SK Hynix'in Çin'e çip ekipmanı ihracatında lisans zorunluluğu getirdi","ABD Ticaret Bakanlığı Sanayi ve Güvenlik Bürosundan (BIS) yapılan açıklamada, 2023 yılında eski ABD Başkanı Joe Biden döneminde bir grup yabancı çip üreticisinin Çin de yarı iletken üretimi için çoğu ABD menşeli mal, yazılım ve teknolojiyi lisanssız olarak ihraç etmesine izin verildiği anımsatıldı.","Açıklamada, ABD'ye ait hiçbir fabrikanın bu ayrıcalığa sahip olmadığı ve bugünkü kararın, söz konusu şirketleri rakipleriyle eşit konuma getireceği vurgulandı.","Bu şirketlerin yarı iletken üretim ekipmanı ve teknolojisini lisanssız olarak Çin'e ihraç etmesine izin veren açığın giderildiği bildirilen açıklamada, böylelikle Samsung ve SK Hynix'in teknolojilerini ihraç etmek için lisans almak zorunda kalacağı ifade edildi.","BIS, şirketlerin Çin'deki mevcut fabrikalarını işletmeye devam etmeleri amacıyla başvuruları kabul etmeyi planlıyor; ancak fabrikaların kapasitesini artırmak veya teknolojisini yükseltmek için lisans verilmeyeceği açıklandı.","Açıklamada, şirketlerin muafiyet süresinin sona ermesine kadar 120 gün süreleri bulunduğu, bu süre içinde ihracat lisansı için başvuru yapılması gerektiği kaydedildi."],"newsFreshness":[false,false,false,false,false]},"items":[{"type":"carousel","items":[{"id":"13532860354044047414_2","url":"https://www.bloomberght.com/abd-den-samsung-ve-sk-hynix-e-ihracat-kontrolu-3756016","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a00000198f6fd292c1f6f1c73a7239e81fc//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://geoim.bloomberght.com/l/2025/08/29/ver1756490200/3756016/jpg/960x540"},"badge":{"url":"https://www.bloomberght.com/abd-den-samsung-ve-sk-hynix-e-ihracat-kontrolu-3756016","faviconSources":["https://www.bloomberght.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"9233533023505842325_2","url":"https://www.dunya.com/sektorler/teknoloji/abd-samsung-ve-sk-hynixin-cine-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi-haberi-791851","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16403125/2a00000198f72509cc95a7e2512ef2951d70//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://img.dunya.com/rcman/Cw1280h720q95gc/storage/files/images/2025/08/27/cip-z52a_cover.jpg"},"badge":{"url":"https://www.dunya.com/sektorler/teknoloji/abd-samsung-ve-sk-hynixin-cine-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi-haberi-791851","faviconSources":["https://www.dunya.com"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"3537364423069652109_2","url":"https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/abd-samsung-ve-sk-hynixin-cine-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi/3673117","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000198f6e1214c4888865bec5f737a7e//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://cdnuploads.aa.com.tr/uploads/Contents/2025/08/29/thumbs_b_c_0115952f2a710e42e24688dccdb45ae3.jpg?v=202615"},"badge":{"url":"https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/abd-samsung-ve-sk-hynixin-cine-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi/3673117","faviconSources":["https://www.aa.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"258948583439920901_2","url":"https://www.aksiyon.com.tr/abd-samsung-ve-sk-hynix-in-cin-e-cip-ekipmani-ihracatinda-lisans-zorunlulugu-getirdi-185384","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000198f6cf1b01f1e23c4d34d03d5be3//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://cdn.aksiyon.com.tr/uploads/1280x720/images/202407/futbol-hazirlik-maci-1200-818543.jpg"},"badge":{"url":"https://www.aksiyon.com.tr/abd-samsung-ve-sk-hynix-in-cin-e-cip-ekipmani-ihracatinda-lisans-zorunlulugu-getirdi-185384","faviconSources":["https://www.aksiyon.com.tr"],"textParts":[],"divider":false}},{"id":"1509150197511761213_2","url":"https://www.haberport.com/ekonomi/abd-samsung-ve-sk-hynix-in-cin-e-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi-258343h","image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000198f6ce1668d1b56d3d0e6de03791//S280x140","size":{"width":280,"height":140},"originalUrl":"https://cdn.haberport.com/uploads/1280x720/images/202407/bitlis-te-hafif-ticari-arac-ile-minibusun-carpismasi-sonucu-6-kisi-yaralandi-1200-151451.jpg"},"badge":{"url":"https://www.haberport.com/ekonomi/abd-samsung-ve-sk-hynix-in-cin-e-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi-258343h","faviconSources":["https://www.haberport.com"],"textParts":[],"divider":false}}]},{"type":"text","id":"10374739100705586023","url":"https://www.bloomberght.com/abd-den-samsung-ve-sk-hynix-e-ihracat-kontrolu-3756016","text":{"text":"ABD Ticaret Bakanlığı Sanayi ve Güvenlik Bürosundan (BIS) yapılan açıklamada, 2023 yılında eski ABD Başkanı Joe Biden döneminde bir grup yabancı çip üreticisinin Çin de yarı iletken üretimi için çoğu ABD menşeli mal, yazılım ve teknolojiyi lisanssız olarak ihraç etmesine izin verildiği anımsatıldı.","badge":{"url":"https://www.bloomberght.com/abd-den-samsung-ve-sk-hynix-e-ihracat-kontrolu-3756016","textParts":[{"text":"1","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"29 Ağustos"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"ABD Ticaret Bakanlığı Sanayi ve Güvenlik Bürosundan (BIS) yapılan açıklamada, 2023 yılında eski ABD Başkanı Joe Biden döneminde bir grup yabancı çip üreticisinin Çin de yarı iletken üretimi için çoğu ABD menşeli mal, yazılım ve teknolojiyi lisanssız olarak ihraç etmesine izin verildiği anımsatıldı."}}},{"type":"text","url":"https://www.dunya.com/sektorler/teknoloji/abd-samsung-ve-sk-hynixin-cine-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi-haberi-791851","text":{"text":"Açıklamada, ABD'ye ait hiçbir fabrikanın bu ayrıcalığa sahip olmadığı ve bugünkü kararın, söz konusu şirketleri rakipleriyle eşit konuma getireceği vurgulandı.","badge":{"url":"https://www.dunya.com/sektorler/teknoloji/abd-samsung-ve-sk-hynixin-cine-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi-haberi-791851","textParts":[{"text":"2","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"29 Ağustos"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Açıklamada, ABD'ye ait hiçbir fabrikanın bu ayrıcalığa sahip olmadığı ve bugünkü kararın, söz konusu şirketleri rakipleriyle eşit konuma getireceği vurgulandı."}}},{"type":"text","url":"https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/abd-samsung-ve-sk-hynixin-cine-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi/3673117","text":{"text":"Bu şirketlerin yarı iletken üretim ekipmanı ve teknolojisini lisanssız olarak Çin'e ihraç etmesine izin veren açığın giderildiği bildirilen açıklamada, böylelikle Samsung ve SK Hynix'in teknolojilerini ihraç etmek için lisans almak zorunda kalacağı ifade edildi.","badge":{"url":"https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/abd-samsung-ve-sk-hynixin-cine-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi/3673117","textParts":[{"text":"3","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"29 Ağustos"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Bu şirketlerin yarı iletken üretim ekipmanı ve teknolojisini lisanssız olarak Çin'e ihraç etmesine izin veren açığın giderildiği bildirilen açıklamada, böylelikle Samsung ve SK Hynix'in teknolojilerini ihraç etmek için lisans almak zorunda kalacağı ifade edildi."}}},{"type":"text","url":"https://www.aksiyon.com.tr/abd-samsung-ve-sk-hynix-in-cin-e-cip-ekipmani-ihracatinda-lisans-zorunlulugu-getirdi-185384","text":{"text":"BIS, şirketlerin Çin'deki mevcut fabrikalarını işletmeye devam etmeleri amacıyla başvuruları kabul etmeyi planlıyor; ancak fabrikaların kapasitesini artırmak veya teknolojisini yükseltmek için lisans verilmeyeceği açıklandı.","badge":{"url":"https://www.aksiyon.com.tr/abd-samsung-ve-sk-hynix-in-cin-e-cip-ekipmani-ihracatinda-lisans-zorunlulugu-getirdi-185384","textParts":[{"text":"4","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"29 Ağustos"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"BIS, şirketlerin Çin'deki mevcut fabrikalarını işletmeye devam etmeleri amacıyla başvuruları kabul etmeyi planlıyor; ancak fabrikaların kapasitesini artırmak veya teknolojisini yükseltmek için lisans verilmeyeceği açıklandı."}}},{"type":"text","url":"https://www.haberport.com/ekonomi/abd-samsung-ve-sk-hynix-in-cin-e-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi-258343h","text":{"text":"Açıklamada, şirketlerin muafiyet süresinin sona ermesine kadar 120 gün süreleri bulunduğu, bu süre içinde ihracat lisansı için başvuru yapılması gerektiği kaydedildi.","badge":{"url":"https://www.haberport.com/ekonomi/abd-samsung-ve-sk-hynix-in-cin-e-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi-258343h","textParts":[{"text":"5","bubble":true,"view":"grey"},{"text":"29 Ağustos"}],"theme":"withBubble","divider":false},"logAttrs":{"summarizationText":"Açıklamada, şirketlerin muafiyet süresinin sona ermesine kadar 120 gün süreleri bulunduğu, bu süre içinde ihracat lisansı için başvuru yapılması gerektiği kaydedildi."}}}]},"sources":[{"url":"https://www.bloomberght.com/abd-den-samsung-ve-sk-hynix-e-ihracat-kontrolu-3756016","displayName":"bloomberght.com"},{"url":"https://www.dunya.com/sektorler/teknoloji/abd-samsung-ve-sk-hynixin-cine-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi-haberi-791851","displayName":"dunya.com"},{"url":"https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/abd-samsung-ve-sk-hynixin-cine-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi/3673117","displayName":"aa.com.tr"},{"url":"https://www.aksiyon.com.tr/abd-samsung-ve-sk-hynix-in-cin-e-cip-ekipmani-ihracatinda-lisans-zorunlulugu-getirdi-185384","displayName":"aksiyon.com.tr"},{"url":"https://www.haberport.com/ekonomi/abd-samsung-ve-sk-hynix-in-cin-e-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi-258343h","displayName":"haberport.com"}],"otherNewsProps":{"layout":"multicolumn","title":"Diğer konular","items":[{"id":"989251580352158025","url":"https://www.dunya.com/dunya/abdden-cip-devlerine-darbe-cindeki-muafiyetler-iptal-edildi-haberi-792117","target":"_blank","title":{"text":"ABD'den çip devlerine darbe: Çin'deki muafiyetler iptal edildi","textAs":"h3","lines":2},"logAttrs":{"id":"989251580352158025","hasSummarization":false,"url":"https://www.dunya.com/dunya/abdden-cip-devlerine-darbe-cindeki-muafiyetler-iptal-edildi-haberi-792117","isFresh":true},"badge":{"url":"https://www.dunya.com/dunya/abdden-cip-devlerine-darbe-cindeki-muafiyetler-iptal-edildi-haberi-792117","faviconSources":["https://www.dunya.com"],"textParts":[{"text":"dunya.com","bold":true},{"text":"15 saat önce"}],"divider":false},"forceOrientation":"vertical","rel":"nofollow"},{"id":"10374739100705586023","url":"https://www.bloomberght.com/abd-den-samsung-ve-sk-hynix-e-ihracat-kontrolu-3756016","target":"_blank","title":{"text":"ABD'den Samsung ve SK Hynix'e ihracat kontrolü | Son dakika ekonomi haberleri","textAs":"h3","lines":2},"logAttrs":{"id":"10374739100705586023","hasSummarization":false,"url":"https://www.bloomberght.com/abd-den-samsung-ve-sk-hynix-e-ihracat-kontrolu-3756016","isFresh":false},"badge":{"url":"https://www.bloomberght.com/abd-den-samsung-ve-sk-hynix-e-ihracat-kontrolu-3756016","faviconSources":["https://www.bloomberght.com"],"textParts":[{"text":"bloomberght.com","bold":true},{"text":"29 Ağustos"}],"divider":false},"forceOrientation":"vertical","rel":"nofollow"}]},"nextId":"7184303917900715414_2","snippetOptions":{"forceOrientation":"vertical","isRetina":false,"titleProps":{"lines":2}},"baseVisibleOtherSources":2,"relatedTopics":[],"isHermione":false,"socialPosts":[{"url":"https://twitter.com/BloombergHT/status/1961488664325726265","text":"ABD'den Samsung ve SK Hynix'e ihracat kontrolü ","badge":{"url":"https://twitter.com/BloombergHT/status/1961488664325726265","faviconSources":["https://twitter.com"],"textParts":[{"text":"x.com","bold":true},{"text":"29 Ağustos"}],"divider":false},"author":{"name":"Bloomberg HT","username":"@BloombergHT","url":"https://twitter.com/BloombergHT","avatar":""},"id":"13057699740028333707","logNode":{"name":"news-social-post","attrs":{"type":"twitter","id":"13057699740028333707","url":"https://twitter.com/BloombergHT/status/1961488664325726265","authorUrl":"https://twitter.com/BloombergHT"}}}],"disabledAjax":false,"logAttrs":{"isRoot":true,"isStory":true,"id":"355046_0","hasVideo":false,"hasSearchVideoLink":false,"hasSearchBroadcastLink":false,"hasSearchSeriesLink":false,"hasTwitterPosts":true,"hasSummarization":true,"hasRelatedTopics":false,"location":"gundem/business/abd-samsung-ve-sk-hynix-in-cin-e-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi-3550460","newsUrls":["https://www.bloomberght.com/abd-den-samsung-ve-sk-hynix-e-ihracat-kontrolu-3756016","https://www.dunya.com/sektorler/teknoloji/abd-samsung-ve-sk-hynixin-cine-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi-haberi-791851","https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/abd-samsung-ve-sk-hynixin-cine-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi/3673117","https://www.aksiyon.com.tr/abd-samsung-ve-sk-hynix-in-cin-e-cip-ekipmani-ihracatinda-lisans-zorunlulugu-getirdi-185384","https://www.haberport.com/ekonomi/abd-samsung-ve-sk-hynix-in-cin-e-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi-258343h","https://www.dunya.com/dunya/abdden-cip-devlerine-darbe-cindeki-muafiyetler-iptal-edildi-haberi-792117","https://www.bloomberght.com/abd-den-samsung-ve-sk-hynix-e-ihracat-kontrolu-3756016"],"videoUrls":[],"topicUrls":[]},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"lo84w04-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"story_summarization"}}}}},"type":"newstr","subtype":"story_summarization"},"lo844":{"state":{"answers":[{"id":0,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://rolecatcher.com/tr/yetenekler/bilgi/muhendislik-imalat-ve-insaat/uretim-ve-isleme/yar-iletkenler/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.wikipedia.org/wiki/Yar%C4%B1_iletken?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.tr.educations.com/yuksek-lisans/%C3%BCretim/yari-zamanli?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.festo.com/tr/tr/e/festo-hakkinda/blog/highlights/daha-fazla-verim-icin-verimli-yari-iletken-uretimi-id_1883643/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://eniyimeslekler.com/yari-iletken-muhendisi-ne-is-yapar-ve-maaslari-ne-kadar/?size=16&stub=1"],"title":"Yarı iletken üretimi için lisans süreci nasıl işler?","markdown":"Yarı iletken üretimi için lisans süreci hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, yarı iletken üretiminde verimliliği artırmak için bazı yöntemler şunlardır:\n\n* **Süreç optimizasyonu** [```4```](https://www.festo.com/tr/tr/e/festo-hakkinda/blog/highlights/daha-fazla-verim-icin-verimli-yari-iletken-uretimi-id_1883643/). Üretim sürecindeki dalgalanmalardan kaçınarak verimliliği artırmak mümkündür [```4```](https://www.festo.com/tr/tr/e/festo-hakkinda/blog/highlights/daha-fazla-verim-icin-verimli-yari-iletken-uretimi-id_1883643/).\n* **Veri analizi ve yapay zeka** [```4```](https://www.festo.com/tr/tr/e/festo-hakkinda/blog/highlights/daha-fazla-verim-icin-verimli-yari-iletken-uretimi-id_1883643/). Veri analizi ve yapay zeka kullanarak kalıplar ve eğilimler belirlenebilir, verimsiz süreçler veya kalite sorunları ortadan kaldırılabilir [```4```](https://www.festo.com/tr/tr/e/festo-hakkinda/blog/highlights/daha-fazla-verim-icin-verimli-yari-iletken-uretimi-id_1883643/).\n* **Önleyici bakım ve makine kalibrasyonu** [```4```](https://www.festo.com/tr/tr/e/festo-hakkinda/blog/highlights/daha-fazla-verim-icin-verimli-yari-iletken-uretimi-id_1883643/). Üretim sistemlerinin zamanında bakımı, servis ve kalibrasyonu, arızaları önleyerek verimliliği artırır [```4```](https://www.festo.com/tr/tr/e/festo-hakkinda/blog/highlights/daha-fazla-verim-icin-verimli-yari-iletken-uretimi-id_1883643/).\n* **Çalışanların eğitimi** [```4```](https://www.festo.com/tr/tr/e/festo-hakkinda/blog/highlights/daha-fazla-verim-icin-verimli-yari-iletken-uretimi-id_1883643/). Düzenli eğitim ve ileri eğitim, süreçlerin daha iyi anlaşılmasını ve optimizasyon potansiyelinin belirlenmesini sağlar [```4```](https://www.festo.com/tr/tr/e/festo-hakkinda/blog/highlights/daha-fazla-verim-icin-verimli-yari-iletken-uretimi-id_1883643/).\n* **Hammadde kalitesi** [```4```](https://www.festo.com/tr/tr/e/festo-hakkinda/blog/highlights/daha-fazla-verim-icin-verimli-yari-iletken-uretimi-id_1883643/). Kullanılan malzemelerin kalitesi, üretimde verimliliği doğrudan etkiler [```4```](https://www.festo.com/tr/tr/e/festo-hakkinda/blog/highlights/daha-fazla-verim-icin-verimli-yari-iletken-uretimi-id_1883643/)."},{"id":1,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.ekonomim.com/ekonomi/trump-samsung-ve-sk-hynixin-cine-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi-haberi-840133?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://zamin.uz/tr/teknoloji/158903-abd-guney-koreli-cip-ureticilerinin-cindeki-faaliyetlerini-kisitliyor.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.investing.com/news/economy-news/cin-merkezli-cxmt-yapay-zeka-urunleri-gelistirerek-samsung-ve-sk-hynixin-pazar-payn-hzla-eritiyor-3245404?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.donanimhaber.com/samsung-ve-sk-hynix-ozel-izinle-cin-e-teknoloji-ihrac-edecek--169634?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://bloog.com.tr/samsung-ve-sk-hynix-cin-deki-cip-uretim-faaliyetlerine-devam-edebilir?size=16&stub=1"],"title":"Samsung ve SK Hynix in Çin deki faaliyetleri nasıl?","markdown":"**Samsung ve SK Hynix'in Çin'deki faaliyetleri**, 2025 yılı itibarıyla bazı kısıtlamalarla karşı karşıya. ABD hükümeti, bu şirketlerin Çin'deki mevcut fabrikalarını işletmelerine izin verirken, bu fabrikaların kapasitesini artırmak veya yeni teknolojiler uygulamak için lisans vermiyor [```1```](https://www.ekonomim.com/ekonomi/trump-samsung-ve-sk-hynixin-cine-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi-haberi-840133)[```2```](https://zamin.uz/tr/teknoloji/158903-abd-guney-koreli-cip-ureticilerinin-cindeki-faaliyetlerini-kisitliyor.html). \n\nABD Ticaret Bakanlığı, 2023 yılında bu şirketlere tanınan muafiyeti kapatarak, bu tür ihracatlar için lisans zorunluluğu getirdi [```1```](https://www.ekonomim.com/ekonomi/trump-samsung-ve-sk-hynixin-cine-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi-haberi-840133)[```4```](https://www.donanimhaber.com/samsung-ve-sk-hynix-ozel-izinle-cin-e-teknoloji-ihrac-edecek--169634). Bu durum, şirketlerin Çin'deki faaliyetlerini zorlaştırıyor ve KLA Corp, Lam Research ve Applied Materials gibi ABD'li çip ekipmanı üreticilerini de etkiliyor [```2```](https://zamin.uz/tr/teknoloji/158903-abd-guney-koreli-cip-ureticilerinin-cindeki-faaliyetlerini-kisitliyor.html). \n\nÖte yandan, Çin merkezli CXMT gibi şirketler, yapay zeka ürünleri geliştirerek Samsung ve SK Hynix'in pazar payını eritiyor [```3```](https://tr.investing.com/news/economy-news/cin-merkezli-cxmt-yapay-zeka-urunleri-gelistirerek-samsung-ve-sk-hynixin-pazar-payn-hzla-eritiyor-3245404)."},{"id":2,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/abdden-kuantum-bilgisayarlar-ve-cip-teknolojilerine-yonelik-yeni-ihracat-kisitlamalari/3322634?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.bedriyilmaz.com/iceriklerim/yazili-iceriklerim/abdnin-cip-kisitlamalari-stratejisi-uzun-vadede-surdurulebilir-mi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://halktv.com.tr/ekonomi/trump-bidenin-cip-ihracat-politikalarini-degistirmeye-hazirlaniyor-936609h?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.etihaber.com/abdde-cip-politikasinda-koklu-degisim/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.getmidas.com/midasin-kulaklari/abdnin-cip-ihracat-kisitlamalari-nvidia-ve-amdyi-etkiliyor-p-80969?size=16&stub=1"],"title":"ABD nin çip ihracat politikaları nelerdir?","markdown":"**ABD'nin çip ihracat politikaları**, ulusal güvenlik ve ekonomik üstünlük gibi gerekçelerle şekillenmektedir [```2```](https://www.bedriyilmaz.com/iceriklerim/yazili-iceriklerim/abdnin-cip-kisitlamalari-stratejisi-uzun-vadede-surdurulebilir-mi/). \n\n**Mevcut politikalar arasında şunlar yer almaktadır**:\n* **İhracat kısıtlamaları**: ABD yönetimi, yapay zeka için kullanılan gelişmiş çiplerin ihracatını sıkılaştırmaya yönelik düzenlemeler duyurmuştur [```2```](https://www.bedriyilmaz.com/iceriklerim/yazili-iceriklerim/abdnin-cip-kisitlamalari-stratejisi-uzun-vadede-surdurulebilir-mi/)[```5```](https://www.getmidas.com/midasin-kulaklari/abdnin-cip-ihracat-kisitlamalari-nvidia-ve-amdyi-etkiliyor-p-80969). Bu düzenlemeler, ülkeleri yapay zeka çip erişimi açısından üç ana kademeye ayırmaktadır [```2```](https://www.bedriyilmaz.com/iceriklerim/yazili-iceriklerim/abdnin-cip-kisitlamalari-stratejisi-uzun-vadede-surdurulebilir-mi/)[```5```](https://www.getmidas.com/midasin-kulaklari/abdnin-cip-ihracat-kisitlamalari-nvidia-ve-amdyi-etkiliyor-p-80969).\n* **Lisans istisnaları**: Biden döneminde getirilen kısıtlamaların yerine, Trump yönetimi daha esnek bir lisanslama sistemine geçmeyi planlamaktadır [```3```](https://halktv.com.tr/ekonomi/trump-bidenin-cip-ihracat-politikalarini-degistirmeye-hazirlaniyor-936609h)[```4```](https://www.etihaber.com/abdde-cip-politikasinda-koklu-degisim/).\n\n**Gelecek düzenlemeler**: Trump yönetiminin, mevcut kademeli sistemi kaldırarak, hükümetler arası anlaşmalarla desteklenen küresel bir lisanslama sistemi üzerinde çalıştığı belirtilmektedir [```4```](https://www.etihaber.com/abdde-cip-politikasinda-koklu-degisim/).\n\nBu politikalar, küresel çip savaşlarının yoğunlaşmasına ve uluslararası teknoloji transferi rejimlerinde değişikliklere neden olmuştur [```2```](https://www.bedriyilmaz.com/iceriklerim/yazili-iceriklerim/abdnin-cip-kisitlamalari-stratejisi-uzun-vadede-surdurulebilir-mi/)."},{"id":3,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.getmidas.com/midasin-kulaklari/cinin-yari-iletken-hamlesi-tsmc-ve-nvidiayi-nasil-etkiliyor-p-46020?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.incehesap.com/blog/cinin-yari-iletken-endustrisinde-kendine-yeterlilik-hedefi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.ankasam.org/anka-analizler/abd-cin-rekabeti-yari-iletkenler-ve-yapay-zekanin-stratejik-onemi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.egetelgraf.com/o-ulkeye-cok-dikkat-edin-2030-yilinda-kuresel-yari-iletken-uretiminde-zirveye-oturabilir?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/kuresel-cip-ve-yari-iletken-uretiminde-jeopolitik-rekabet-artiyor/3381286?size=16&stub=1"],"title":"Çin in yarı iletken üretimindeki rolü nedir?","markdown":"**Çin, yarı iletken üretiminde önemli bir rol oynamaktadır**. \n\n* **Üretim Kapasitesi**: Çin, dökümhane üretim kapasitesinde dünya liderliğine doğru ilerlemektedir [```4```](https://www.egetelgraf.com/o-ulkeye-cok-dikkat-edin-2030-yilinda-kuresel-yari-iletken-uretiminde-zirveye-oturabilir). 2024 yılında aylık 8,85 milyon plaka üretim seviyesine ulaşmış ve bu kapasitenin 2025’te 10,1 milyon plakaya yükselmesi beklenmektedir [```4```](https://www.egetelgraf.com/o-ulkeye-cok-dikkat-edin-2030-yilinda-kuresel-yari-iletken-uretiminde-zirveye-oturabilir).\n* **Yatırımlar**: Çin, litografi makineleri ve elektronik tasarım otomasyonu gibi kritik alanlara milyarlarca dolarlık yatırım yapmaktadır [```4```](https://www.egetelgraf.com/o-ulkeye-cok-dikkat-edin-2030-yilinda-kuresel-yari-iletken-uretiminde-zirveye-oturabilir).\n* **Kendine Yeterlilik Hedefi**: Çin, yarı iletken endüstrisinde kendine yeterlilik hedefine yaklaşmaktadır, ancak kalite ve güvenilirlik açısından henüz tam anlamıyla bağımsız değildir [```2```](https://www.incehesap.com/blog/cinin-yari-iletken-endustrisinde-kendine-yeterlilik-hedefi/).\n\nAncak, ABD'nin uyguladığı ihracat kısıtlamaları nedeniyle Çinli firmalar en gelişmiş üretim ekipmanlarına erişimde güçlük yaşamaktadır [```4```](https://www.egetelgraf.com/o-ulkeye-cok-dikkat-edin-2030-yilinda-kuresel-yari-iletken-uretiminde-zirveye-oturabilir)."},{"id":4,"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/abdden-kuantum-bilgisayarlar-ve-cip-teknolojilerine-yonelik-yeni-ihracat-kisitlamalari/3322634?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.yenidevir.com.tr/trump-tehdit-etti-abd-teknoloji-sirketlerine-dokunmayin?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.dunya.com/ekonomi/turkiye-de-listede-abd-18-muttefik-ulke-haric-ileri-duzey-cip-ihracatini-kisitladi-haberi-760971?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.linkedin.com/pulse/abdnin-%C3%A7ip-k%C4%B1s%C4%B1tlamalar%C4%B1-ve-natoya-etkileri-bircihan-d-di%CC%87lek-swidf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://iktibasdergisi.com/2025/08/26/amerikan-teknoloji-sirketlerine-saldiran-ulkelere-abdden-tehdit/?size=16&stub=1"],"title":"ABD nin teknoloji ihracatındaki kısıtlamaları nelerdir?","markdown":"ABD'nin teknoloji ihracatındaki bazı kısıtlamalar şunlardır:\n\n* **Kuantum bilgisayarlar ve gelişmiş çipler**: ABD, ulusal güvenliği korumak amacıyla bu teknolojilerin ihracatına kontrol uyguladı [```1```](https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/abdden-kuantum-bilgisayarlar-ve-cip-teknolojilerine-yonelik-yeni-ihracat-kisitlamalari/3322634).\n* **Yapay zeka çipleri**: ABD, yapay zeka için kullanılan ileri düzey çiplerin ihracatını, Türkiye'nin de dahil olduğu bazı ülkeler için kısıtladı [```3```](https://www.dunya.com/ekonomi/turkiye-de-listede-abd-18-muttefik-ulke-haric-ileri-duzey-cip-ihracatini-kisitladi-haberi-760971)[```4```](https://tr.linkedin.com/pulse/abdnin-%C3%A7ip-k%C4%B1s%C4%B1tlamalar%C4%B1-ve-natoya-etkileri-bircihan-d-di%CC%87lek-swidf).\n* **Dijital vergiler ve düzenlemeler**: ABD Başkanı Donald Trump, dijital vergiler ve düzenlemeler uygulayan ülkelere ek gümrük vergileri ve ihracat kısıtlamaları getirileceğini belirtti [```2```](https://www.yenidevir.com.tr/trump-tehdit-etti-abd-teknoloji-sirketlerine-dokunmayin)[```5```](https://iktibasdergisi.com/2025/08/26/amerikan-teknoloji-sirketlerine-saldiran-ulkelere-abdden-tehdit/).\n\nABD, bazı ülkeleri güvenilir müttefikler olarak belirleyerek bu kısıtlamalardan muaf tuttu; ancak Türkiye bu ülkeler arasında yer almadı [```3```](https://www.dunya.com/ekonomi/turkiye-de-listede-abd-18-muttefik-ulke-haric-ileri-duzey-cip-ihracatini-kisitladi-haberi-760971)[```4```](https://tr.linkedin.com/pulse/abdnin-%C3%A7ip-k%C4%B1s%C4%B1tlamalar%C4%B1-ve-natoya-etkileri-bircihan-d-di%CC%87lek-swidf)."}],"dialogStoreProps":{"baseUrl":"","baseUrlWs":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isHermione":false,"isMacOS":false,"tld":"com.tr","isEmbeddedFuturis":false,"isLoggedIn":false,"brand":"yazeka","reqId":"1756760450566566-3655172328069080481-balancer-l7leveler-kubr-yp-sas-158-BAL","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"lo84w05-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"related_queries"}}}}},"type":"newstr","subtype":"related_queries"},"lo845":{"state":{"snippets":[{"id":"357698_0","totalSources":45,"url":"/gundem/business/turk-savunma-sirketleri-defense-news-top-100-listesinde-5-sira-aldi-3576980","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019905b1b4d972515018ae653c034a//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://trthaberstatic.cdn.wp.trt.com.tr/resimler/2384000/turk-savunma-sanayii-toplu-2384291.jpg"}},"logAttrs":{"id":"357698_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.haberport.com/gundem/defense-news-top-100-de-5-turk-sirketi-aselsan-43-tusas-47-259717h","https://www.trthaber.com/haber/savunma/savunmada-kuresel-lig-5-turk-sirketi-dunyanin-en-prestijli-listesinde-918512.html","https://www.borsaningundemi.com/haber/dunyanin-en-buyuk-100-savunma-sirketi-belli-oldu-1864236","https://www.aksiyon.com.tr/defense-news-top-100-de-5-turk-sirketi-yer-aldi-aselsan-43-tusas-47-roketsan-71-asfat-78-mke-80-186758"],"summarizationTexts":["Defense News Top 100'de 5 Türk Şirketi: ASELSAN 43, TUSAŞ 47","Savunmada küresel lig: 5 Türk şirketi dünyanın en prestijli listesinde Askeri yayıncılık kuruluşu Defense News dergisi tarafından her yıl, bir önceki yılın savunma satışları baz alınarak yayımlanan listede, önceki yıl yer alan Türk şirketleri varlıklarını korudu.","Türk şirketleri arasında Defense News Top 100'ün en üstünde 43 sırada 3 milyar 541 milyon 261 bin 567 dolar savunma geliriyle ASELSAN yer aldı.","Diğer Türk şirketlerinin sıralaması şu şekilde gerçekleşti: TUSAŞ 47., Roketsan 71., ASFAT 78 ve MKE 80."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Defense News Top 100'de 5 Türk Şirketi: ASELSAN 43, TUSAŞ 47","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.trthaber.com/haber/savunma/savunmada-kuresel-lig-5-turk-sirketi-dunyanin-en-prestijli-listesinde-918512.html","faviconSources":["https://www.trthaber.com","https://www.borsaningundemi.com","https://www.aksiyon.com.tr"],"textParts":[{"text":"6 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"356672_0","totalSources":68,"url":"/gundem/business/trafik-sigortasinda-yeni-duzenleme-3566720","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019904a15cc6aeed2e7d5b5a35b35e//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://sozcu01.sozcucdn.com/sozcu/production/uploads/images/2025/9/sigortajpg-dahcng6phkG6UftYoJFndg.jpg?w=1270&h=675&mode=crop&scale=both"}},"logAttrs":{"id":"356672_0","hasSummarization":false,"urls":["https://www.sozcu.com.tr/14-bin-462-lirasi-olmayan-kontak-ceviremeyecek-trafik-sigortasinda-yeni-rakamlar-belli-oldu-p218546","https://www.eskisehir.net/daha-az-kaza-yapan-suruculere-iyi-haber-uzun-zamandir-beklenilen-karar-geldi","https://www.cumhuriyet.com.tr/ekonomi/trafik-sigortasinda-kritik-degisiklik-o-bedeli-odemeyen-trafige-cikamayacak-2431236","https://www.karar.com/ekonomi-haberleri/illere-gore-trafik-sigortasi-farki-istanbul-ankara-izmirde-primler-1988019","https://www.sektorgazetesi.com.tr/arac-sahipleri-dikkat-trafik-sigortasinda-yeni-donem-basliyor","https://www.marasbugun.com.tr/kahramanmarasta-trafik-sigortasi-krizi","https://www.malatyasoz.com/trafik-sigortasi-kasko-fiyatlarini-asti-suruculer-adaletsizlikten-sikayetci"],"summarizationTexts":[],"isStoryFresh":false,"newsFreshness":[true,true,true,true,true,true,true]},"title":{"text":"14 bin 462 lirası olmayan kontak çeviremeyecek: Trafik sigortasında yeni rakamlar belli oldu - Sözcü Gazetesi","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.sozcu.com.tr/14-bin-462-lirasi-olmayan-kontak-ceviremeyecek-trafik-sigortasinda-yeni-rakamlar-belli-oldu-p218546","faviconSources":["https://www.sozcu.com.tr","https://www.eskisehir.net","https://www.cumhuriyet.com.tr"],"textParts":[{"text":"11 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"356979_0","totalSources":58,"url":"/gundem/business/altin-fiyatlari-dort-ayin-zirvesinde-gumus-14-yilin-en-yuksek-seviyesini-gordu-3569790","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a0000019903e5acb66c8c158c0b71e0797b//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://img.odatv.com/rcman/Cw1280h720q95gc/storage/files/images/2025/09/01/altin-haftaya-tarihi-rekorla-basladi-gumus-11-yil-sonra-tekrar-zirvede-goyw.jpg"}},"logAttrs":{"id":"356979_0","hasSummarization":true,"urls":["https://www.ekonomim.com/finans/haberler/altin/altin-fiyatlari-dort-ayin-zirvesinde-gumus-14-yilin-en-yuksek-seviyesini-gordu-haberi-840460","https://www.odatv.com/ekonomi/altin-haftaya-tarihi-rekorla-basladi-gumus-11-yil-sonra-tekrar-zirvede-120113216","https://www.ekonomim.com/finans/haberler/altin/altin-fiyatlari-dort-ayin-zirvesinde-gumus-14-yilin-en-yuksek-seviyesini-gordu-haberi-840460","https://www.yeniakit.com.tr/haber/altin-fiyatlari-zirvede-gram-altin-4-bin-600-seviyelerine-ulasti-1951695.html"],"summarizationTexts":["Altın fiyatları dört ayın zirvesinde: Gümüş 14 yılın en yüksek seviyesini gördü","Altın fiyatları, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) bu ay faiz indirimi yapacağına yönündeki beklentilerin artmasıyla beraber pazartesi günü tarihi zirvesini gördü.","Spot altının ons fiyatı yüzde 0,9 artışla ons başına 3 bin 473 dolara çıkarak 23 Nisan'dan bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.","İç piyasada ise gram altın, ons altındaki yükseliş ve döviz kurlarındaki hareketliliğin etkisiyle tarihi bir rekor kırdı."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Altın fiyatları dört ayın zirvesinde: Gümüş 14 yılın en yüksek seviyesini gördü","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.odatv.com/ekonomi/altin-haftaya-tarihi-rekorla-basladi-gumus-11-yil-sonra-tekrar-zirvede-120113216","faviconSources":["https://www.odatv.com","https://www.ekonomim.com","https://www.yeniakit.com.tr"],"textParts":[{"text":"15 saat önce"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"356012_0","totalSources":73,"url":"/gundem/business/tanju-ozcan-emlak-vergisi-hakkinda-sert-konustu-3560120","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000198fc42b94d826732808f79021ed4//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://img.ekonomim.com/rcman/Cw1280h720q95gc/storage/files/images/2025/08/30/tanju-ozcandan-hukumete-emlak-vergisi-ve-rayic-deger-tepkisi-nlni_cover.png"}},"logAttrs":{"id":"356012_0","hasSummarization":true,"urls":["https://t24.com.tr/haber/tanju-ozcan-dan-emlak-vergi-oranlari-ve-rayic-deger-aciklamasi-en-buyuk-kazanci-merkezi-hukumet-sagliyor,1258750","https://www.ekonomim.com/gundem/tanju-ozcandan-hukumete-emlak-vergisi-ve-rayic-deger-tepkisi-haberi-840264","https://www.akdenizgercek.com.tr/gundem/emlak-vergisinde-buyuk-oyun-tanju-ozcan-gercegi-acikladi-360703h","https://12punto.com.tr/gundem/tanju-ozcandan-en-buyuk-kazanci-merkezi-hukumet-sagliyor-cikisi-belediyeler-yipransin-yalani-97310"],"summarizationTexts":["Tanju Özcan'dan \"emlak vergi oranları ve rayiç değer\" açıklaması: En büyük kazancı merkezi hükümet sağlıyor","Tanju Özcan, sosyal medya hesabından yaptığı görüntülü açıklamada, belediyelerin emlak vergisini belirleme yetkisi olmadığını vurguladı.","Belediyelerin bu konuda yetkili olmadığını vurgulayan Özcan, “Bu artışlardan en büyük kazancı merkezi hükümet elde ediyor” dedi.","Emlak vergisinde rayiç değerler artınca burada en büyük parayı vergi daireleri ve tapu müdürlükleri kazanıyor."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Tanju Özcan'dan \"emlak vergi oranları ve rayiç değer\" açıklaması: En büyük kazancı merkezi hükümet sağlıyor","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://www.ekonomim.com/gundem/tanju-ozcandan-hukumete-emlak-vergisi-ve-rayic-deger-tepkisi-haberi-840264","faviconSources":["https://www.ekonomim.com","https://www.akdenizgercek.com.tr","https://12punto.com.tr"],"textParts":[{"text":"30 Ağustos"}],"divider":false},"hasVideo":false},{"id":"356173_0","totalSources":150,"url":"/gundem/business/turkiye-ekonomisinin-buyume-rakamlari-yarin-aciklanacak-3561730","target":"_self","poster":{"image":{"url":"//avatars.mds.yandex.net/get-searchnews-images/16069429/2a00000198ffa7f9682307494e636cfc9408//S156x100","size":{"width":156,"height":100},"originalUrl":"https://10haber.net/wp-content/uploads/2025/08/image_68b41d8e5ffed6.53123694.jpg"}},"logAttrs":{"id":"356173_0","hasSummarization":true,"hasVideo":true,"urls":["https://www.dokuzeylul.com/turkiyenin-ikinci-ceyrek-buyume-verisi-yarin-aciklaniyor","https://10haber.net/ekonomi/buyume-rakamlari-yarin-aciklanacak-632739/","https://www.borsaningundemi.com/haber/buyume-rakamlari-yarin-aciklanacak-1864077","https://www.dokuzeylul.com/turkiyenin-ikinci-ceyrek-buyume-verisi-yarin-aciklaniyor"],"summarizationTexts":["Türkiye’nin ikinci çeyrek büyüme verisi yarın açıklanıyor","Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Nisan-Haziran 2025 dönemini kapsayan gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) verilerini internet sitesinden yarın saat 10.00’da açıklayacak.","AA Finans Büyüme Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, bu yılın ikinci çeyreğinde Türkiye ekonomisinin yüzde 3,87 büyüdüğünü öngörüyor.","Beklentiler, yüzde 2,2 ile yüzde 5 arasında değişiyor."],"isStoryFresh":true,"newsFreshness":[true,true,true]},"title":{"text":"Türkiye’nin ikinci çeyrek büyüme verisi yarın açıklanıyor","textAs":"h3","size":"s"},"badge":{"url":"https://10haber.net/ekonomi/buyume-rakamlari-yarin-aciklanacak-632739/","faviconSources":["https://10haber.net","https://www.borsaningundemi.com","https://www.dokuzeylul.com"],"textParts":[{"text":"Dün"}],"divider":false},"hasVideo":true}],"snippetParams":{"isRetina":false,"posterSizes":{"width":156,"height":100},"titleProps":{"size":"s"}},"title":"İş","maxPageNumber":2,"ajaxUrl":"/hikaye/result/get_category_stories?story_category=business","layout":"column","extendFirstItem":false,"disabledAjax":false,"logNode":{"name":"news-top-stories-right","attrs":{"isRoot":true,"isRightColumnStories":true,"category":"business","location":"gundem/business/abd-samsung-ve-sk-hynix-in-cin-e-cip-ekipmani-sevkiyatini-zorlastirdi-3550460","storiesUrls":["/gundem/business/turk-savunma-sirketleri-defense-news-top-100-listesinde-5-sira-aldi-3576980","/gundem/business/trafik-sigortasinda-yeni-duzenleme-3566720","/gundem/business/altin-fiyatlari-dort-ayin-zirvesinde-gumus-14-yilin-en-yuksek-seviyesini-gordu-3569790","/gundem/business/tanju-ozcan-emlak-vergisi-hakkinda-sert-konustu-3560120","/gundem/business/turkiye-ekonomisinin-buyume-rakamlari-yarin-aciklanacak-3561730"]}},"nextId":"357130_0","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"lo84w06-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"newstr","subtype":"additional_news"}}}}},"type":"newstr","subtype":"additional_news"},"lo846":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"url":"https://www.tiktok.com/@yandex.turkiye","type":"tiktok","title":"TikTok"},{"url":"https://www.youtube.com/@YandexTurkiye","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://www.facebook.com/YandexComTr","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://www.instagram.com/yandex__turkiye/","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://x.com/yndxturkiye","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"lo84w07-0-1"},"ui":"desktop","service":"news","fast":{"name":"portal","subtype":"footer"}}}}},"type":"portal","subtype":"footer"}}